Wie kent nog het sluitlaken, dat je vroeger na je bevalling strak omgewikkeld kreeg? En de speld van de kraamhulp met een ooievaar erop? Deze voorwerpen van vroeger vind je in een themakoffer van Feest van Herkenning over de baby- en kraamtijd. Er zit ook een babypopje, kruik, hydrofiel luiers, veiligheidsspelden, babykleertjes en een papfles in en een oude leren dokterskoffer met verband, een bloeddrukmeter en een thermometer.

Stichting Feest van Herkenning heeft veel verschillende themakoffers met voorwerpen van vroeger. De vrijwilligers bezoeken ouderen en helpen hen om herinneringen op te halen en te delen, aan de hand van de voorwerpen in een themakoffer.

Cobi: “Samen met een andere vrijwilliger begeleid je de bijeenkomsten. Onze rol is te stimuleren dat iedereen in de groep aan bod komt en er een gesprek ontstaat. Je laat de voorwerpen zien, geeft ze door, stelt vragen. De mensen kunnen de voorwerpen zien, voelen en soms ook ruiken, zoals de kruiden bij het thema koken en bakken.”.

Marjo: “We bezoeken ouderen in het zorgcentrum waar ze wonen of op de locaties waar ze dagbesteding of een ontmoeting hebben. De bijeenkomsten zijn vooral bedoeld voor ouderen met beginnende dementie. Er zijn ongeveer 5 tot 10 deelnemers per groep en er is ook een medewerker bij vanuit de zorg of dagbesteding die de deelnemers en hun achtergrond goed kent. Een bijeenkomst duurt ongeveer een uur.”

Marjo: “En dan gebeuren er soms ontroerende dingen hoor. Een stille en teruggetrokken meneer die een voorwerp herkent en opeens gaat vertellen. Of een mevrouw die je met een knipoog toevertrouwt dat ze vroeger een echte dondersteen was. Mijn mooiste ervaring was met een meneer die volgens het zorgteam niet sprak en al maanden zijn handen alleen gebruikte als hij at of dronk. De rest van de tijd lagen zijn handen stil in zijn schoot. We hadden de schoolkoffer mee waarin ook voorwerpen uit het speelkwartier zitten. Ik legde wat knikkers voor hem op een kleedje. Ik was even met iemand anders bezig en toen ik weer naar hem keek, zag ik dat hij met zijn vingers wat aan de knikkers plukte. Even later bewoog hij met zijn vingers tegen de knikkers, hij was aan het knikkeren! En vervolgens maakte hij groepjes van de knikkers, de bonken bij de bonken en de minder populaire klei knikkers legde hij opzij. Dat heeft me toen echt geraakt, dat de knikkers bij hem een herinnering opriepen en hij daardoor zijn handen weer gebruikte.”.

Hoeden en petten en damescorsetten
Cobi: “Wat ik mooi vind is dat je altijd aansluiting vindt bij de mensen door te zingen. In iedere koffer zitten ook versjes en liedjes over het thema. Mensen met dementie zijn niet altijd meer in staat om woorden te vinden, maar kunnen bekende liedjes helemaal meezingen. Bij de themakoffer over de Winkel van Sinkel hoef je maar de eerste regels van het versje op te zeggen en de mensen gaan al meedoen: “In de Winkel van Sinkel is alles te koop, daar kan men krijgen, mandjes met vijgen, doosjes pommade, flesjes orgeade, hoeden en petten en damescorsetten, drop om te snoep en pillen om te poepen.”.

Marjo: “Dat is trouwens een ontzettend leuke koffer. Er zitten jarretels in, Sunlight zeep, een damescorset, krulspelden, nylonkousen, Boldoot eau de cologne. Succes verzekerd!”

Cobi: “We hebben zúlke leuke koffers. Van het bekijken van de voorwerpen uit de koffers word ik zelf ook blij. Een van mijn favoriete koffers is de lentekoffer. Er zit een vogelnestje in, prachtig geborduurde vogeltjes en we nemen op zo’n dag zelf lentespul van buiten mee. Dan pluk ik bloemen in mijn tuin, snijd een stuk gras uit. Heerlijk.”
Marjo: “De koffer over reizen en vervoer maakt ook veel herinneringen los. Met het bekijken van de landkaart, oude treinkaartjes, de mini autootjes, caravan, tentje, solex, trein, vliegtuig bloeien de mensen vaak even op.
Cobi: “En zo zijn er nog veel andere thema’s, bijvoorbeeld beroepen en gereedschap, speelgoed, het Oranjehuis, het strand en de Zeeuwse dracht.

De koffers zijn met veel zorg samengesteld. Met de groep vrijwilligers wordt de inhoud af en toe doorgenomen. Wat past nog goed en wat kan wellicht beter vervangen worden door een ander voorwerp? “Het is leuk dat we daar allemaal in mee mogen denken.”, vindt Marjo.

Er wordt ook veel lol gemaakt tijdens de bijeenkomsten. Marjo: “We proberen allemaal op onze eigen manier de voorwerpen zo levendig mogelijk aan de mensen te laten zien. We rollen de landkaart van Zeeland uit, pakken een ouderwetse aanwijsstok en de mensen dreunen de plaatsnamen op zoals ze vroeger geleerd hebben. Er zijn vrijwilligers die thuis eten koken en meenemen als ze met de themakoffer bakken en koken op pad gaan. De Zeeuwse dracht heb ik een keer bij een mevrouw in een rolstoel om haar heen gedrapeerd, ze straalde.” Cobi: “Het gaat leven voor de mensen als je iets voordoet of aantrekt. Een hoedje opzetten uit de Winkel van Sinkel koffer bijvoorbeeld. Een collega vrijwilliger heeft een keer de witte gehaakte bikini uit de strandkoffer gedragen! Bij de kroontjespennen uit de schoolkoffer pak ik altijd een stuk papier erbij en vraag ik wie er iets wil schrijven. Eerst is er onwennigheid onder de deelnemers, maar dan gaan er al gauw een aantal van hen vloeiende schrijfbewegingen maken met grote lussen zoals vroeger.”

Marjo: “Met dit vrijwilligerswerk kan ik de mensen een leuke en fijne ochtend of middag geven. En dat terwijl ik het zelf ook zo leuk vind.”. Cobi: “Daar sluit ik me helemaal bij aan.”.


Dank jullie wel voor het leuke gesprek Cobi en Marjo!
Janneke Nijssen-Heesakkers
Team Samen Vrijwillig
#mensenmakennederland

Over Feest van Herkenning en vrijwilligerswerk
Bij Stichting Feest van Herkenning zijn zo’n 100 vrijwilligers actief, verspreid over Zeeland. Cobi is vanaf de start van Feest van Herkenning vrijwilliger. “Ik heb er nooit spijt van gehad. Het is heel afwisselend: je ontmoet zoveel verschillende mensen en ook de koffers veranderen mee.” Marjo is ook al heel wat jaren betrokken als vrijwilliger: “Je kunt dit vrijwilligerswerk goed inpassen in je week. Je mag één bijeenkomst of meer doen per maand. Je schrijft je zelf in op een datum en locatie die goed past voor je. Zelf doe ik ongeveer twee bijeenkomsten per maand en soms val ik voor iemand in.”

Welke kwaliteiten vraagt dit vrijwilligerswerk van je? Cobi: “Ik denk dat het belangrijk is dat je goed kunt luisteren en observeren. Het is fijn als je rust uitstraalt en dat je plezier hebt in de omgang met mensen, dat je hen uitnodigt tot vertellen. Het is belangrijk dat de mensen zich gehoord en gezien voelen.” Marjo: “En vrolijkheid en humor, dat is ook heel fijn als je dat als vrijwilliger inbrengt.”.

Marjo en Cobi zijn het allebei eens dat het leuk en waardevol is dat je bij de verschillende bijeenkomsten samenwerkt met verschillende vrijwilligers. “Zo leer je van elkaar. Je brengt allebei iets anders in en vult elkaar aan.”. Twee keer per jaar vindt een bijeenkomst plaats met alle vrijwilligers uit de regio, waarbij aandacht wordt besteed aan nieuwe koffers, moeilijke situaties, et cetera. Jaarlijks is er een grote bijeenkomst met alle vrijwilligers in de provincie, meestal met een thema en workshops. Vrijwilligers ontvangen bij Feest van Herkenning een vrijwilligersvergoeding van 11 euro per bijeenkomst en kilometervergoeding.

Als je belangstelling hebt, ga je na een intakegesprek een aantal keer meelopen en meekijken bij de bijeenkomsten. Dan volgt een basistraining van een halve dag en word je door collega vrijwilligers ingewerkt.

Wil je op een andere manier Feest van Herkenning helpen? Hulp bij repareren van voorwerpen in de koffers is ook van harte welkom!

Belangstelling? Neem contact op met coördinator Sylvia via e-mail: secretariaat@feestvanherkenning.info

Via deze link vind je de vacaturetekst:
https://www.welzijnmiddelburg.nl/vacatures/stichting-feest-van-herkenning-zoekt-vrijwilligers-voor-het-leiden-van-bijeenkomsten-voor

Ken je Feest van Muziek ook?
Feest van Muziek organiseert samenzang bijeenkomst voor ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen. Zingen is goed voor de ademhaling en leidt altijd tot vrolijkheid en plezier. De vrijwilligers zingen ze in vaste tweetallen, omdat het belangrijk is dat ze op elkaar zijn ingespeeld. Het is fijn als je gitaar of accordeon speelt, maar er is ook een app en een versterker om aan je mobiele telefoon te koppelen. https://www.feestvanmuziek.nl/